Krążą legendy o wymaganiach artystów estradowych. Beyonce żąda tylko i wyłącznie czerwonego papieru toaletowego dodatkowo organizatorzy koncertu specjalnie dla diwy wymieniają deski klozetowe – muszą być nowe. Jej garderoba musi być świeżo pomalowana na biało, a współpracownicy odziani w ubiory ze 100-procentowej bawełny. Diwa pije wodę o temperaturze 21 stopni Celsjusza wyłącznie przez tytanowe słomki (jedna to koszt około 3000 zł). U Jennifer Lopez wszystko ma być białe – począwszy od kwiatów, przez meble, a na winie skończywszy, Mariah Carey wymaga białych kotów i gołębi, ale wszystkie panie przebija Slayer – w garderobie zespołu musi być stado białych baranków i rzeźnik.

Życzenia gastronomiczne jak kwadratowe melony do spożycia na specjalnej skórzanej sofie (Axl Rose) czy zdjęcie Księżnej Diany jako towarzyszki do spożycia hamburgerów z McDonald’s (ale bez bułek!) – jak Britney Spears w konteście innych perełek w ogóle nie budzą zdziwienia. Podobnie nikogo nie powinno zdziwić że uznawany za jednego z najlepszych raperów Eminem prosi by na zapleczu znajdował się drewniany staw z karpiami KOI, ani tym bardziej supergwiazda tanecznej elektroniki Steve Aoki oczekujący siedmiu czarnych podkoszulków, siedmiu kompletów bielizny i szampana Cristal.

Zupełnie inaczej do tematu riderów technicznych podszedł zespół Foo Fighters – ich słynna książeczka z zadaniami i kolorowankami z której każdy dobry organizator dowie się jak należy rąbać lód, by artyści byli zadowoleni, jak powinno wyglądać śniadanie, oraz czym różni się dobra sałatka od złej sałatki jest małym dziełem sztuki. W obliczu takich postulatów jeden okrągły stolik, łóżko i huśtawka zawieszona na konstrukcji sceny zapisane w riderze Ich Troje nie dziwi nikogo.

Czego jeszcze możemy się spodziewać? Muzycy z grupy Van Halen umieścili w samym środku spisu wymagań technicznych żądanie miski pełnej M&M’sów, przy czym bez tych w kolorze brązowym. Zabieg jest celowy w naszych rodzimych riderach też możemy spotkać mikrofony, czy urządzenia które nie istnieją – to test na umiejętność czytania – jeśli ktoś z realizatorów koncertu zadzwoni i dopytuje „o co chodzi?” zespól wie, że rider został przeanalizowany i ktoś poważnie podchodzi do jego zapisów.

Czy zatem rider należy traktować jako fanaberie rozpieszczonych artystów – absolutnie nie.

Czym jest rider techniczny?

Rider techniczny to szczegółowy opis wymagań artysty przeznaczony dla klienta i ekipy technicznej.

Rider składa się z z dwóch części – wymagań technicznych (tech rider) i specjalnych życzeń (hospitality rider), takich jak catering, transport i inne. Niespełnienie wymagań ridera może skutkować odwołaniem koncertu.

Elementy ridera

Rider techniczny składa się przeważnie z kilku części: Nagłośnienie: stanowisko FOH (Front Of House), czyli miejsce, w którym znajduje się mikser obsługujący imprezę, input lista, czyli lista z liczbą kanałów, które wykorzysta zespół, z wyszczególnionymi mikrofonami na instrumenty, backline, stage planu, czyli wizualizacji ustawienia zespołu. Oświetlenie – część dotycząca oświetlenia: konsola, spis urządzeń oświetleniowych, schemat urządzeń na scenie, Multimedia – w tej części mamy spis urządzeń AV, schemat ich rozmieszczenia na scenie.

Zasilanie. Inżynier dźwięku zespołu może mieć szczególne życzenia odnośnie zasilania, typu generatora, separowane galwanicznie wejścia itp. Informacja o liczbie i rodzaju gniazd, z których zespół będzie czerpać prąd. Warto wiedzieć, że nagłośnienie i światło nie może być zasilane z tego samego źródła (fazy) (chodzi o tę samą sieć elektryczną; budynki nierzadko posiadają wiele oddzielnych sieci elektrycznych do zasilania urządzeń, które nie mogą być podłączone do tego samego źródła z różnych powodów; w takim przypadku źródła prądu na scenie powinny być odpowiednio opisane; prawidłowo przygotowana scena nie powinna umożliwiać muzykowi dostępu do różnego rodzaju źródeł, żeby nie wpiął się przypadkowo np. w przedłużacz od światła).

Jest to ważne przy wykorzystaniu światła żarowego ponieważ włączone na niepełną moc (czyli zapalone na np. 70%) generuje przydźwięk sieciowy (zwany potocznie brumem). Profesjonalni technicy doskonale o tym wiedzą, ale dla spokoju sumienia można zapisać, że źródła nagłośnienia i oświetlenia muszą być oddzielne (zapisać wystarczy słownie, np. „instalacja elektryczna powinna być odseparowana od oświetleniowej oraz wolna od jakichkolwiek przydźwięków i zakłóceń”). Jeśli zapewnione zostanie światło LED lub żarowe ustawione na 100% bez użycia ściemniacza (dimmera), jest szansa, że ten problem się nie pojawi.

Scena – rozmiary, wymiary ilość i rozmieszczenie schodów, podesty na scenie – perkusja, risery, podesty dla chórków (praktykable), wybiegi (catwalk). życzenia odnośnie wysłonięć kurtynami, siatkami mesh, dodatkowej scenografii, urządzeń typu podnośniki, zapadnie

Adresy kontakty – dane kontaktowe osób odpowiedzialnych ze strony zespołu za odpowiednie części realizacji.

Realizatorzy. Zespoły w trosce o jakość realizacji często poza wskazaniem konkretnych marek sprzętu lub wyłączeniem urządzeń których na scenie nie chcą widzieć wskazują firmy rentalowe, zajmujące się techniką estradową, które posiadaj odpowiednie zaplecze sprzętowe do realizacji koncertu danego zespołu i gwarantują odpowiedni poziom realizacji koncertu.

Nie wchodząc w szczegóły poszczególnych elementów ridera, które być może rozwiniemy w innym miejscu warto powiedzieć o kilku tematach, które mają znaczenie bezpośrednio dla organizatora imprezy i pomogą zrozumieć jaki wpływ ma to co się znajduje się w tym dokumencie na całość eventu.

Po pierwsze i najważniejsze koszt. Początkujący organizatorzy imprez często są zdziwieni jak duży wpływ może mieć rozbudowany rider na budżet całego eventu. Kontraktując zespoły szybko zrozumiemy że gaża muzyków to dopiero wierzchołek góry lodowej. Warto tu wspomnieć, że dodatkowych kosztów może być więcej.

Poza honorarium, dodatkowe koszty – tak zwane „plusy”

++ (zakwaterowanie + rider)
+++ (zakwaterowanie + rider + koszty podróży)
++++ (zakwaterowanie + rider + koszty podróży + prowizja dla agencji / agenta)

Skalowanie ridera. W odpowiedzi na dużą różnorodność miejsc w których przychodzi grać zespołom (inny sprzęt do nagłośnienia Sali typu Spodek Katowice, a inny do Sali balowej w hotelu) zespoły coraz częściej mają dwa ridery: koncertowy i klubowy co pozwala zmieścić i dopasować technikę do sal o mniejszej kubaturze.

Lokalizacja FOH. Organizator musi mieć świadomość, że realizator dźwięku powinien się znajdować w najlepszym możliwym miejscu – czyli tam, gdzie jest widownia. Dlaczego? Ze względu na fizykę dźwięku. Akustyk schowany za lub z boku sceny, na balkonie, nie będzie słyszał dźwięku w ten sam sposób, w jaki słyszy go zgromadzona publiczność. Nie ma więc warunków aby dobrze nagłośnić koncert. Idealnie byłoby, gdyby realizator znajdował się w połowie sali (na co rzadko zgadzają się organizatorzy) lub ewentualnie w 3/4 długości sali, na środku (w osi symetrii widowni), tak, aby jego stanowisko dzieliło scenę na pół. Jeśli znajduje się w innym miejscu, poprawne nagłośnienie imprezy jest niezwykle utrudnione.

W przypadku eventów firmowych, koncertów na bankietach rozwiązanie takie nie jest mile widziane. Jak osiągnąć kompromis? Wyjściem dla akustyka jest zrobienie próby ze środka, a następnie usunięcie się w bok (jeśli jest taka możliwość) lub realizowanie koncertu z urządzenia mobilnego, łączącego się z główna konsolą znajdującą się gdzie indziej.

Podsumowując rider jest narzędziem komunikacji między muzykami i realizatorami koncertu. Pozwala w szybki sposób poznać oczekiwania zespołu i wycenić koszt sprzętu jaki będzie konieczny aby zrealizować występ. Część plotek krążących odnośnie riderów to zwykłe legendy część to trollowanie muzyków chcących dorzucić coś zabawnego, często pojawiające się wygórowane oczekiwania co do konkretnych urządzeń w wielu wypadkach podlegą negocjacji.